Pulmoner hipertansiyon (PH), akciğerler ve kalp arasındaki kan damarlarında anormal derecede yüksek basıncı için kullanılan genel bir terimdir. Akciğer yüksek tansiyonu anlamına gelir. Kalbe kan ve oksijen akışını engelleyen, ilerleyici, kalp yetmezliğine neden olabilecek, hayatı tehdit edebilen bir nadir hastalıktır. Dünya üzerinde 25 Milyondan fazla insan, Pulmoner Hipertansiyondan muzdariptir.
KTEPH ve bazı doğumsal PH türlerinin ameliyatla kesin şifası mümkünken, PH'nun diğer türleri için hastalığı kronik (süreğen) hastalığa eviren, hastalığın ilerlemesini durduran, yavaşlatan ve yaşam kalitesini yükselten ilaç tedavileri bulunur. İlaç tedavileri ile hastalık kontrol altına alınamadığında ise yine uygun hastalar için akciğer nakli tedavi seçeneği bulunur.
PH üzerinde çalışan yabancı uzmanların bizlere şöyle bir nasihatı var;
"Ülkenizde kadavradan organ bağışı çok düşük seviyelerde. İleride organ nakli gerektirebilen hastalık tanısı almış her birey ve ailesi mutlaka henüz organ nakil aşamasına gelmemişken toplumda farkındalık yaratmak ve organ bağışı için toplumu bilinçlendiren çalışmalarda bir fiil yer almalıdır. Yarın size bütün ilaç tedavilerini kullandık ve artık akciğer naklinden başka bir seçeneğimiz kalmadı dediğimizde. Sizin hastalığınız ilerlermiş ve yaşam kaliteniz düşmüş olacak. Artık zamanla yarışılacak. Can derdine düşeceksiniz. İşte bu yüzden iş işten geçmeden önce, bu noktaya gelmeden önce birşeyler yapmanız gerekiyor."
Eğer PH hastası olma riski taşıyor veya yeni tanı aldıysanız, Nadir bir hastalıkla karşı karşıyasınız. Her doktorun PH'nu bilmesini beklemek yanlış olur. Bu yüzden çok hasta görmüş; deneyimli, birden fazla klinikle birlikte hasta takibi yapabilen bir PH merkezine başvurmanız, hayati önem taşımaktadır. Her PH farklı bir yapıya sahiptir. Dolayısıyla PH'na neyin sebep olduğunu, hangi gruba girdiğini doğru bir şekilde belirleyebilecek ve mümkün olan en kısa sürede PH türüne özgü bir tedavi planı geliştirebilecek bir PH uzmanına erişilmesi çok önemlidir. Uzman ve deneyimli bir sağlık ekibinin kontrolünde, uzun yıllar PH ile beraber yaşayabilirsiniz. Hastalığınızın ICD Kodunu öğrenmeniz, hastalıkla mücadelenizde size kolaylık sağlayacaktır.
Pulmoner Hipertansiyon hastalarının görünüşlerinden ne kadar ciddi bir hastalıkla savaştıkları çoğu zaman belli olmaz. Görünmez hastalıktır. Halbuki günlük hayatta bir odadan diğerine gitmekte, merdiven çıkmakta veya günlük işlerini yapmakta zorlanıyor olabilirler.
1998 yılında kadar Pulmoner hipertansiyon 2 gruba ayrılmıştı.
1998 yılında DSÖ tarafından düzenlenen 2. PH toplantısında nedenlerine ve tedavi yaklaşımlarına göre, Pulmoner Hipertansiyon 5 grup altında toplanmıştır.
PH, günlük hayatta kullandığımız "hipertansiyon" ile karıştırılmaması gereken bir hastalıktır. Kalbin sağ ve sol tarafı birbirine bağlı ve uyumlu iki ayrı pompa gibi çalışır. Kalbin, her iki tarafında farklı işler yapılır.
Sol kalp, büyük dolaşım dediğimiz vücudun geneline kanı pompalar. Bildiğimiz hipertansiyon bu sisteme aittir. Vücudun genel tansiyonudur.
Sağ kalp ise küçük (pulmoner) dolaşım. Hemen yanı başındaki akciğere kanı pompalar. Bölgeseldir. Akciğerleri etkiler.
Dinlenme sırasında akciğerlerdeki kan basıncı mPAP < 25 mmHg'ye kadar normal değer olarak kabul ediliyor. 25 mmHg ve üzerindeki akciğerlerdeki kan basıncı, Pulmoner Hipertansiyondur.
